W związku z planowaną przebudową ul. 27 Grudnia pojawiły się informacje, że wycinka drzew (leszczyn tureckich) związana jest z postulatem Rowerowego Poznania, aby w ich miejscu zbudować wydzieloną drogę dla rowerów. Informacje te są nieprawdziwe. Za przyjęte rozwiązania pełną odpowiedzialność ponosi Miasto i projektanci ze Studia ADS. Zdecydowana większość naszych uwag zgłoszonych do Projektu Centrum nie została uwzględniona.
Istniejąca trasa z Teatralki na Stary Rynek
Przez ul. 27 Grudnia przebiega dziś jedna z najważniejszych rowerowych tras w Poznaniu, którą można dojechać z zachodnich dzielnic Poznania przez Teatralkę na Stary Rynek. Każdego dnia korzysta z niej nawet 2000 osób, a ruch rowerowy dynamicznie rośnie.
Obecnie ruch rowerowy na ul. 27 Grudnia odbywa się jezdnią – jest to strefa Tempo30 z kontrapasem rowerowym
Istniejące dziś rozwiązania rowerowe na odcinku od Okrąglaka do Al. Marcinkowskiego są w pełni wystarczające. Pozwalają one na jazdę rowerem w obu kierunkach (w stronę Starego Rynku i Teatralki). Wykorzystywana jest do tego jezdnia. Na niektórych odcinkach rowerem jedzie się wspólnie z autami (co jest prawidłowe w strefie Tempo 30 bez tranzytu samochodowego). Bardzo ważną zaletą obecnego rozwiązania jest też to, że między Okrąglakiem a Al. Marcinkowskiego ruch rowerowy ani razu nie krzyżuje się z ruchem tramwajowym. Utrzymanie tego, co jest obecnie, byłoby dla nas w pełni satysfakcjonujące. Projekt Centrum wprowadza jednak daleko idące zmiany.
Dlaczego drzewa są zagrożone?
Planowana przebudowa ul. 27 Grudnia przewiduje przesunięcie linii tramwajowej. To efekt wprowadzenia tramwaju na ul. Ratajczaka i zaprojektowania łuku torowiska z ul. Ratajczaka w lewo w ul. 27 Grudnia. Tramwaj po przebudowie ma jechać ul. 27 Grudnia w tym miejscu, gdzie dzisiaj poruszają się rowerzyści. Przesunięcie torowiska wpłynie na platany po północnej stronie ulicy – trzeba im mocno przyciąć korony, żeby zmieścić trakcję tramwajową.
Co z ruchem rowerowym? Projektanci ze Studia ADS w miejscu, gdzie obecnie znajduje się torowisko, przewidzieli drogę rowerową, która równocześnie będzie pełnić funkcję drogi pożarowej. Między torowiskiem a drogą rowerową/pożarową zaprojektowano nowy szpaler drzew. Kolejny szpaler drzew (w linii rosnących obecnie leszczyn tureckich) oddziela drogę rowerową od chodnika. O tym, że leszczyny tureckie mają zostać wycięte, nie zostaliśmy poinformowani przez projektantów ani przez Miasto. Szpaler drzew na pokazanym podczas konsultacji rysunku był w tej samej linii, w której dziś rosną leszczyny – widać to na projekcie. Mieliśmy pełne prawo sądzić, że są to te same drzewa. Nie kolidują one z planowaną drogą rowerową. Nie było też mowy o przycinaniu koron platanów z powodu przesunięcia torowiska. Temat aranżacji zieleni nie był przedmiotem konsultacji ze środowiskiem rowerowym.
Rysunek z konsultacji przedstawiający przebieg drogi dla rowerów, torowisko oraz lokalizację drzew wraz z nowymi nasadzeniami
Schemat ochrony przeciwpożarowej na ul. 27 Grudnia – droga dla rowerów równocześnie pełni funkcję drogi pożarowej
Zmiana – ale czy na lepsze?
Rowerowy Poznań nie miał żadnego wpływu na lokalizację trasy rowerowej na ul. 27 Grudnia i zaprojektowany przez Studio ADS oraz zaakceptowany przez Miasto podział przestrzeni na tej ulicy. W 2016 i 2017 roku podczas konsultacji pokazano nam gotowe rozwiązanie. Ulica ma 25 m szerokości; na potrzeby ruchu rowerowego przewidziano 2,5 m.
Zaprojektowane na ul. 27 Grudnia rozwiązanie jest zdecydowanie gorsze dla ruchu rowerowego niż funkcjonujące obecnie. Utrzymana jest wprawdzie możliwość jazdy rowerem w obu kierunkach, ale jej warunki zostały pogorszone. Aby przejechać rowerem spod Okrąglaka na Paderewskiego, trzeba będzie aż trzy razy przecinać tory tramwajowe (dzisiaj: ani razu). Obecne proste wjazdy w ul. Fredry i Paderewskiego zostaną zastąpione nieintuicyjnymi i niewygodnymi rozwiązaniami. Mamy do czynienia z kluczową trasą rowerową, którą już dziś poruszają się codziennie tysiące mieszkańców, a przecież ta liczba będzie rosła.
Z wielu postulatów, które zgłaszaliśmy do projektu przebudowy ul. 27 Grudnia, uwzględniony został tylko jeden: oznakowanie tej trasy jako drogi dla rowerów. Pierwotnie projektanci zakładali, że będzie to “trasa rowerowa sugerowana”, czyli bez znaków drogowych C-13. Obawialiśmy się, że będzie to skutkować parkowaniem samochodów na tej przestrzeni oraz realnym brakiem oddzielenia ruchu pieszego od rowerowego. Inna aranżacja przestrzeni zdaniem projektantów nie wchodziła w grę.
W takich miejscach ważne jest, aby ruch rowerowy był możliwy w obu kierunkach i oddzielony od pieszego. Mieszanie dużych potoków ruchu pieszego i rowerowego generuje kolizje, co ma wpływ na bezpieczeństwo pieszych i rowerzystów. Po drogach dla rowerów poruszają się nie tylko rowerzyści, ale również liczni użytkownicy hulajnóg i innych urządzeń transportu osobistego. W strefie Tempo 30 może się natomiast mieszać ruch rowerowy z ruchem samochodowym.
Dobre i złe rozwiązania
W Projekcie Centrum pojawiają się rozwiązania korzystne dla ruchu rowerowego – np. dwukierunkowe drogi dla rowerów po obu stronach ul. Św. Marcin, od ronda Kaponiera do al. Niepodległości czy przewidziana w projekcie tramwaju w Ratajczaka poprawa rowerowego wjazdu do Centrum dla jadących od strony Wierzbięcic.
Niestety znacznie więcej jest rozwiązań pogarszających warunki ruchu rowerowego w porównaniu do stanu istniejącego oraz niewykorzystanych szans, o których wielokrotnie już informowaliśmy. Zdecydowana większość uwag Stowarzyszenia do rozwiązań w Projekcie Centrum nie została uwzględniona. Zaprojektowano też szereg rozwiązań niezgodnych ze Standardami Rowerowymi Miasta Poznania.
Oto niektóre problemy, które już widać lub które będzie widać w najbliższych latach:
- niekorzystne rowerowe rozwiązania w projekcie ul. Św. Marcin pod Zamkiem; to efekt długiego oporu Miasta przed rezygnacją z dwóch pasów ruchu dla aut po obu stronach; dwukierunkowe drogi dla rowerów od strony Kaponiery będą się kończyć na al. Niepodległości, a powinny na ul. Kościuszki (przez która przebiega Rowerowa Obwodnica Centrum).
- mimo całkowitej przebudowy ul. św. Marcin, nie będzie można przejechać tą ulicą rowerem od Al. Marcinkowskiego w stronę Ratajczaka – ruch rowerowy na tym odcinku będzie możliwy tylko “w dół”, od Ratajczaka do Al. Marcinkowskiego;
- droga rowerowa na ul. Św. Marcin między Mostem Uniwersyteckim a al. Niepodległości będzie zbyt wąska – zaledwie 2 m szerokości dla bardzo dużego ruchu rowerowego, hulajnóg i urządzeń transportu osobistego na tym odcinku, mimo miejsca na jej poszerzenie;
- droga dla rowerów na ul. 27 Grudnia będzie wykonana z kamiennej kostki fazowanej;
Karta materiałowa z projektu określająca rodzaj nawierzchni drogi dla rowerów – będzie to kostka fazowana
- stojaki rowerowe zaprojektowane przez Studio ADS na ul. Św. Marcin nie nadają się do użytku – rowery się przy nich przewracają, stojaki się rozpadają, są postawione w miejscach, w których wjeżdżają w nie samochody;
Słaba, delikatna konstrukcja stojaków rowerowych powoduje, że często ulegają zniszczeniu
Stojaki rowerowe zaprojektowane przez Studio ADS nie nadają się do użytku – rowery się przy nich przewracają
- wielobarwność nawierzchni powoduje brak widoczności krawężników oddzielających torowisko na ul. Św. Marcin i kontrapas na ul. Ratajczaka – były już z tego powodu wypadki rowerzystów spowodowane najechaniem na krawężnik;
- brak faktycznego uspokojenia ruchu samochodowego na ul. Św. Marcin od ul. Kościuszki do ul. Ratajczaka – kierowcy jadą zdecydowanie szybciej niż 20km/h dopuszczalne w strefie zamieszkania, co ma wpływ na poczucie bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów;
- nie wykorzystano szansy na rowerowe połączenie ul. Towarowej z ul. Św. Marcin, pomijając tym samym dojazd rowerem do budynków Akademii Muzycznej i Uniwersytetu Ekonomicznego;
- stosowanie znaków “stop” i “ustąp pierwszeństwa” dla rowerzystów, którzy muszą przepuszczać samochody w strefie zamieszkania.
