Przesunięcie istniejącej Rowerowej Trasy Kórnickiej ze środka parku i użytku ekologicznego „Traszki Ratajskie” częściowo poza użytek, a częściowo na jego obrzeża jest dobrym kompromisem, który rozwiązuje szereg problemów. Zapobiegnie rozjeżdżaniu traszek przez rowerzystów, odseparuje ruch rowerowy od pieszego, przenosząc ruch rowerowy ze środka parku na jego obrzeże, poprawi bezpieczeństwo przy przystanku tramwajowym. Pozytywnie zaopiniowała go Komisja Ochrony Środowiska Rady Miasta Poznania. Stowarzyszenie Rowerowy Poznań, jako pozarządowa organizacja zajmująca się ekologicznym transportem, popiera realizację tego projektu.
O co chodzi z trasą rowerową w parku Traszki Ratajskie?
Jedna z najważniejszych tras rowerowych z Programu Rowerowego Miasta Poznania (Rowerowa Trasa Kórnicka) przebiega wzdłuż torów tramwajowych od centrum miasta, przez gęsto zaludnione Polankę, Chartowo, w stronę centrum handlowego M1. Docelowo (po dobudowaniu przejazdu przez ul. Szwedzką przy M1), będzie to też wygodny dojazd do centrum dla mieszkańców Szczepankowa i os. Przemysła.
Od centrum do ul. Kurlandzkiej trasa ta już istnieje. Odcinek od ul. Jana Pawła II do parku Traszki Ratajskie został niedawno przebudowany w ramach modernizacji trasy tramwajowej – powstała tam wysokiej jakości, odseparowana od chodnika droga rowerowa.
Przez park Traszki Ratajskie istniejąca trasa przebiega alejkami parkowymi i to nimi odbywa się obecnie ruch rowerowy. Powoduje to problemy, o których piszemy w dalszej części. Rozwiązaniem tych problemów jest przesunięcie istniejącej trasy rowerowej ze środka parku w kierunku torowiska tramwajowego.
Dalej, w kierunku centrum handlowego M1, można kontynuować jazdę wydzieloną drogą dla rowerów.
Wyzwania w środku parku i ich rozwiązanie
Obecna sytuacja, w której ruch rowerowy na istniejącej, głównej trasie rowerowej odbywa się wąską alejką przez środek parku, powoduje szereg problemów.
- Rozjeżdżanie traszek – płazów mieszkających w parku
W parku Traszki Ratajskie został ustanowiony użytek ekologiczny dla ochrony mieszkających tam małych płazów – traszek. Przez wiele lat traszki zimowały w torowisku tramwajowym (w kamieniach będących podbudową torowiska). Wczesną wiosną migrują do zbiorników wodnych znajdujących się wewnątrz parku, gdzie odbywa się rozród. Jesienią wracają do miejsc zimowania. W ramach niedawnej przebudowy trasy tramwajowej, zimowe siedlisko traszek zostało przeniesione z torowiska do specjalnie usypanych kopców wewnątrz parku, a dostęp traszek do torowiska zablokowany za pomocą zapór, zaproponowanych przez przyrodników.
Mimo przesunięcia zimowych siedlisk traszek, nadal istniejąca trasa rowerowa przecina środek siedliska traszek i ich trasę migracji. Dlatego zasadne jest przesunięcie trasy rowerowej w taki sposób, aby nie przecinała ona trasy migracji traszek.
Zaproponowany przez Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu i pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Ochrony Środowiska nowy przebieg trasy problem ten rozwiązuje. Trasa rowerowa ma zostać przesunięta ze środka parku do torów tramwajowych (na kluczowym odcinku – na działkę tramwajową, poza użytkiem ekologicznym) i oddzielona od zimowych siedlisk traszek poprzez przesunięcie o kilka metrów istniejącej już zapory. Dzięki temu rozwiązaniu torowisko i droga rowerowa zostaną „odcięte” od parku i siedlisk traszek wspólną barierą, rowerzyści nie będą już jeździć przez środek parku i nie będą przecinać trasy migracji traszek.
- Mieszanie ruchu pieszego i rowerowego wewnątrz parku
Kolejnym wyzwaniem jest wspólny ruch pieszy i rowerowy na wąskiej alejce wewnątrz parku. Przy rosnącym z roku na rok ruchu rowerowym w Poznaniu, jedynym sposobem poprawy bezpieczeństwa jest odseparowanie ruchu pieszego od rowerowego.
Zaproponowane przez ZDM rozwiązanie problem ten rozwiązuje. Trasa rowerowa nie będzie już przebiegać w środku parku, będzie niezależna od ruchu pieszego, zostanie maksymalnie dosunięta do torowiska tramwajowego, częściowo będzie wyprowadzona poza teren parku (równolegle do torów tramwajowych). Będzie dzięki temu bezpieczniej.
- Rowery na platformie przystanku tramwajowego
Przy parku znajduje się przystanek tramwajowy. Obecnie ruch rowerowy odbywa się po platformie przystanku, co również wymaga zmian. Dlatego zaproponowana koncepcja przewiduje, że za platformą przystanku powstanie wydzielona droga dla rowerów, która po ominięciu przystanku będzie zlokalizowana bezpośrednio przy torowisku (poza parkiem i użytkiem ekologicznym). Poprawi to bezpieczeństwo.
Dobry kompromis
Zaproponowane przez ZDM przesunięcie istniejącej trasy rowerowej ze środka parku poza park i na jego obrzeża (dosunięcie jej do torowiska tramwajowego) to dobry kompromis, rozwiązujący kilka problemów:
- zapobiegnie rozjeżdżaniu migrujących traszek – trasa nie będzie już przebiegać przez środek użytku ekologicznego; droga dla rowerów zostanie dosunięta do torowiska, odseparowana od siedlisk traszek dzięki przesunięciu istniejącej już bariery – ta bariera oddzieli od traszek drogę rowerową i torowisko (a nie tylko torowisko, jak obecnie);
- poprawi bezpieczeństwo wewnątrz parku – dzięki wyprowadzeniu z niego ruchu rowerowego i odseparowaniu ruchu rowerowego od ruchu pieszego;
- poprawi bezpieczeństwo na przystanku tramwajowym – dzięki wyprowadzeniu ruchu rowerowego z platformy przystankowej;
Propozycja ZDM zakłada również, że cała woda deszczowa z nowej drogi rowerowej zasili tereny zielone w parku.
Dla zrównoważenia faktu, że niewielka część terenu zostanie utwardzona pod budowę drogi rowerowej, projekt zakłada odbetonowanie części alejek wewnątrz parku.
Na sporym przebiegu (na wysokości przesuniętych wewnątrz parku zimowisk dla traszek), nowa droga rowerowa będzie przebiegać poza użytkiem ekologicznym i poza parkiem – na działce „tramwajowej”, wzdłuż torowiska i zostanie odseparowana barierą od traszek.
Nie ma innej alternatywy
Zaproponowane przez Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu przesunięcie trasy rowerowej do torowiska tramwajowego to dobry kompromis. Nie ma dla niego racjonalnej alternatywy. Jeśli ten wariant nie zostanie zrealizowany, ruch rowerowy nadal będzie odbywać się przez środek parku.
W przestrzeni medialnej pojawiła się lansowana przez niektóre osoby teza, że rozwiązaniem byłoby „przeniesienie ruchu rowerowego na al. Radziejewskiego”. Nie jest to jednak żadna alternatywa i nie rozwiąże to istniejących problemów. Dlaczego? Ze względu na różnicę odległości (znaczące wydłużenie trasy), wysokości (konieczność pokonania dużej różnicy wysokości) i całkowitą nieintuicyjność, taki przebieg „nie zadziała” – użytkownicy i tak nie będą z niego korzystać i pojadą najwygodniejszą i najkrótszą trasą – przez park. I już dziś, mimo istnienia al. Radziejewskiego – nie korzystają z niej jadąc wzdłuż Rowerowej Trasy Kórnickiej. Taki przebieg jest też niezgodny ze Studium, Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego i Programem Rowerowym Miasta Poznania. Można oczywiście postawić drogowskazy, że droga z Poznania na Wrocław przebiega przez Łódź. Nie można jednak rozsądnie oczekiwać, że kierowcy do Wrocławia będą przez Łódź jeździć. Taki charakter ma propozycja „objazdu przez al. Radziejewskiego”.
Nieprawdziwe są też informacje, że miasto zamierza „wpuścić tranzytowy ruch rowerowy w środek użytku ekologicznego”. Jest dokładnie odwrotnie – celem jest przesunięcie istniejącej dziś w środku użytku trasy rowerowej częściowo poza użytek, a częściowo na jego obrzeża i zabezpieczenie w ten sposób traszek przed rozjeżdżaniem.
Nieprawdziwe są też twierdzenia o „betonowaniu parku”. Przesunięcie trasy rowerowej ze środka parku pozwoli na odbetonowanie części alejek w parku. Kluczowy odcinek trasy rowerowej, o szerokości 2,5m zostanie zbudowany poza parkiem i użytkiem ekologicznym, na działce „tramwajowej”. Całość wód opadowych z tej trasy zostanie w parku. Istniejąca bariera zapobiegająca przechodzeniu traszek zostanie przesunięta o ok. 3m – tylko o tyle zmniejszy się przestrzeń, po której traszki będą mogą się poruszać. I to te 3m stanowią dziś „kość niezgody” z częścią środowisk ekologicznych, które chcą całkowitego usunięcia ruchu rowerowego, nie wskazując jednak innego, sensownego rozwiązania – bo takiej alternatywy nie ma.
Reasumując – przesunięcie trasy rowerowej ze środka parku do torowiska tramwajowego to rozsądny kompromis, rozwiązujący szereg problemów. Mieszkańcy zagłosowali za nim w Poznańskim Budżecie Obywatelskim. Codziennie z tej trasy korzystają setki mieszkańców, a ruch rowerowy w Poznaniu stale rośnie. Jako organizacja działająca na rzecz ekologicznego transportu popieramy to rozwiązanie.